Tips voor familie en andere naastbetrokkenen bij psychose

Psychose

Praat wanen en hallucinaties niet weg

Iemand die een psychose doormaakt, heeft zijn gedachten, gevoelens en gedrag niet onder controle. Voor hem of haar zijn de wanen en hallucinaties werkelijkheid. Het heeft vaak geen zin om te zeggen: “De stemmen die je hoort zijn niet echt” of “Je wordt niet achtervolgd!”. Je kunt wel aangeven dat je er zelf anders tegenaan kijkt.

Heb begrip en geduld

Hoe moeilijk het misschien ook kan zijn, probeer zo rustig mogelijk te reageren op iemand die psychotisch is. Boosheid en irritatie werken averechts. Probeer begrip te tonen voor de werkelijkheid van de ander en laat dat ook merken. Vraag bijvoorbeeld wat iemand ziet of hoort. Begrip tonen is overigens wel wat anders dan ‘meegaan’ in de psychose. Zie de mens en kijk of je kunt aansluiten bij het leed dat iemand doormaakt. 

Bescherm je grenzen en geef duidelijke kaders

Ook al is iemand psychotisch: gevaarlijk of zeer onaangenaam gedrag moet je altijd blijven begrenzen. Wees duidelijk. Ook als iemand niet langer psychotisch is, maar bijvoorbeeld wel zeer inactief, of als iemand liegt over middelengebruik in huis; wees ook dan duidelijk wat je als familielid of naaste verwacht en stel kaders. De balans hierin zoeken is echter niet makkelijk en kan van fase tot fase anders uitpakken. 

Verzamel betrouwbare informatie

Zoek meer informatie over psychose, zodat je zo goed mogelijk begrijpt wat er aan de hand is met je partner, familielid of vriend(in). Dit kun je vragen aan de betrokken hulpverleners, die moeten er ook voor de naasten zijn. Of opzoeken bij bijvoorbeeld PsychoseNet, een platform over psychosegevoeligheid, stemming, trauma en herstel. Mensen kunnen soms negatief reageren of weten zich geen houding te geven wanneer zij horen dat iemand in hun omgeving een psychose doormaakt. Onbekendheid met psychose en vooroordelen spelen hierbij soms een rol. Ze vinden het eng of weten eigenlijk niet wat het inhoudt. Verwijs daarom ook mensen in je omgeving die op de hoogte zijn van de psychose de weg naar betrouwbare informatie. Dit helpt bij het creëren van openheid en begrip.

Zoek steun voor jezelf

Het kan zijn dat de zorg om je dierbare je veel moeite kost. Dit is helemaal niet vreemd. Het is belangrijk dat je gevoelens niet opkropt, maar je hart lucht en steun zoekt. Praat over je gevoelens met bijvoorbeeld familieleden of vrienden. Isoleer jezelf niet van andere mensen, omdat ze het mogelijk niet begrijpen. Bij MIND Ypsilon kun je als familielid of naaste van iemand met psychosegevoeligheid terecht voor advies, voorlichting, informatie en lotgenotencontact.

Meer tips

Op zoek naar meer tips die je helpen bij de omgang met jouw naaste en hoe je zelf overeind blijft. Vraag de gratis flyer Psychose in je omgeving aan. 

Hulp bij symptomen van een psychose

Er zijn in Nederland speciale teams (EDI-teams) die helpen bij bijzondere ervaringen en symptomen van een psychose. 

Direct contact met een hulpverlener

Heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie. Je kunt bellen, chatten, Whatsappen of mailen met een van onze psychologen of maatschappelijk werkers.