Mijn ervaring met venlafaxine en het afbouwtraject: wat ik had willen weten voordat ik begon

Mijn ervaring met venlafaxine en het afbouwtraject: wat ik had willen weten voordat ik begon

Ik heb meer dan tien jaar venlafaxine gebruikt. In het begin werkte het goed: het dempte angsten en stabiliseerde mijn stemming. Maar ik  merkte ook dat ik vlakker werd. Mijn grenzen vervaagden, ik liet dingen over me heen komen die me eigenlijk stress gaven, en mijn echte zelf stond steeds meer op de achtergrond. Ik zat in een moeilijke levensfase en durfde jarenlang niet te stoppen, bang dat afbouwen alles zou verergeren. Wat ik me toen niet realiseerde, is dat het juist de venlafaxine was die mijn problemen op de lange termijn versterkte. Toch dacht ik: ik functioneer, dus het zal wel goed zijn.

Totdat ik besloot te stoppen. Niet omdat het niet meer werkte, maar omdat ik voelde dat ik niet meer nodig had wat het ooit bracht. En omdat ik van de bijwerkingen af wilde komen.

Ik bouwde voorzichtig af, over een periode van vier maanden, vanaf 37,5 mg met taperingstrips van een gespecialiseerde apotheek -- zorgvuldig en duur (400 euro uit eigen zak), maar ik wilde het goed doen. De afbouw zelf ging eigenlijk prima. Geen noemenswaardige klachten, en ik dacht: dit valt mee.

Tot een week na mijn laatste dosis. Toen begonnen de problemen. En heftig ook. Extreme slapeloosheid. Nacht na nacht zonder oog dicht te doen. Onrust, ontregeling, diepe vermoeidheid zonder herstel. Het voelde als een klap die niemand me had voorspeld. Ik had het zo voorzichtig aangepakt -- en tóch.

Ik zocht hulp, maar die was er nauwelijks. Geen nazorg, geen systeem, geen arts die wist wat te doen. Geen erkenning voor het feit dat je na een 'goede afbouw' alsnog keihard onderuit kunt gaan.

In paniek probeerde ik zelf nog capsules te vullen met losse venlafaxine-pellets, geteld met een pincet, om weer terug te bouwen. Maar het werkte niet. Het rekensommetje klopte, maar het effect bleef uit. En dat is precies wat ik heb geleerd: hoe lager je zit, hoe minder het getal betekent. Het effect is wat telt, en dat verdwijnt vóór je bij nul bent.

De laatste stap naar 0 mg is geen technische afronding: het is het moment waarop je brein los moet komen van iets waar het jaren aan gewend was. En die overgang is rauw. Zeker na langdurig gebruik. Want dat is een andere les: hoe langer je gebruikt, hoe langer je herstel kan duren.

Nu, zes maanden later, slaap ik nog steeds met doxylamine en melatonine. Maar ik ben van ver gekomen: ik had eerder een zeer hoge dosis doxylamine plus trazodon nodig om maar éven te slapen. De nacht is nog kwetsbaar, maar de dagen zijn stabiel. En belangrijker nog: ik voel me mentaal sterker dan ooit. Minder angstig. Meer mezelf. Ik stel grenzen. Ik voel wat ik vind. En ik ben dankbaar dat ik deze keuze heb gemaakt, hoe zwaar die ook was.

Wat ik andere gebruikers zou willen meegeven:

- Afbouwen kan soepel gaan. Het probleem begint vaak pas ná 0 mg.

- Stoppen is niet hetzelfde als hersteld zijn. Herstel begint pas echt na het stoppen.

- Na langdurig gebruik (jaren) kan herstel maanden duren. Zelfs als je geleidelijk afbouwt.

- Slapeloosheid blijkt een veelvoorkomend ontwenningsverschijnsel. Wees erop voorbereid.

- Zelf capsules vullen of pellets tellen lijkt logisch, maar werkt vaak niet. Je brein reageert op effect, niet op rekensommetjes van mg per pellet.

- Zorg dat je steun organiseert. Van je omgeving, van lotgenoten, of idealiter van een professional -- want het systeem biedt die helaas lang niet altijd vanzelf.

Ik deel dit omdat niemand mij vertelde dat stoppen zó moeilijk kon zijn. Omdat artsen het in mijn ervaring niet begeleiden of zelfs maar begrijpen. En omdat ik hoop dat anderen hierdoor weten: het ligt niet aan jou. De klachten zijn echt. En je kunt erdoorheen komen.

Maar je verdient erkenning, steun, en een systeem dat dat biedt. Wil je afbouwen? Laat je goed informeren. Eis begeleiding. En weet: je bent niet alleen.