Tips voor naasten bij dementie

Oudere vrouw dementie

Gevolgen voor de omgeving

Dementie raakt niet alleen de patiënt, maar ook de omgeving, met name de partner, de broers en zussen en de kinderen. Zij worden geconfronteerd met de zorg en de praktische problemen door de vergeetachtigheid en verwardheid. Maar bovendien verandert hun geliefde geleidelijk onherkenbaar. Ook krijgen ze te maken met de vaak heftige en wisselende emoties van de zieke. Ze moeten afscheid nemen van iemand die lichamelijk nog aanwezig is. Langzamerhand moeten ze de zorg overgedragen aan anderen. Periodes van nabijheid, herkenning en samen rouwen maken plaats voor periodes zonder enig gevoel van verbondenheid, wanneer de dementerende hen niet meer herkent. Dit roept gevoelens op van verdriet, boosheid, eenzaamheid, onzekerheid, schaamte, schuld en machteloosheid.

Onbegrijpelijke omgeving

Mensen met dementie trekken zich meestal steeds meer in zichzelf terug. De omgeving wordt voor hen steeds chaotischer, onbegrijpelijker, onbekender en onveiliger. Daardoor verdwijnt de belangstelling voor de omgeving.

Tips voor de omgeving

  • Moedig de persoon in kwestie aan actief te blijven en de dingen te doen die hij of zij nog kan.
  • Probeer de omgeving zo vertrouwd mogelijk te houden met een vaste dagindeling en vaste plaatsen voor dierbare spullen en foto’s.
  • Geef niet teveel informatie tegelijk. Gebruik eenvoudige woorden en korte zinnen.
  • Stel vragen waarin het ‘goede’ antwoord al verborgen zit. Stel geen ‘test’-vragen. Dat laatste leidt enkel tot frustratie.
  • Beeld onder het praten dingen uit en doe dingen voor. Door meerdere zintuigen tegelijk aan te spreken (zien, horen, voelen en ruiken) begrijpt de persoon dingen vaak beter.
  • Mensen met dementie zijn gevoelig voor sfeer, aandacht en lichaamstaal. Probeer daarom niet boos of kortaf op hen te reageren. Dit kan hen in de war maken.
  • Probeer af te stappen van het idee dat je de zieke helemaal zelf moet verzorgen. Neem tijd voor jezelf, voor jouw hobby’s en voor sociale contacten. Praat met anderen over je gevoelens en gedachten.
  • Schakel in een vroeg stadium hulp in. Dan kan de dementerende daar nog aan wennen.
  • Maak met alle betrokkenen duidelijke afspraken over de verzorging en de taakverdeling. Verdeel de zorg, zodat bij uitval van één persoon de omgeving van de zieke verder vertrouwd blijft.
  • Veel instellingen voor geestelijke gezondheidszorg organiseren ondersteuningsgroepen voor de partner of andere familieleden. In deze groepen kun je met lotgenoten praten. Dit biedt steun en hulp.
  • Zoek meer informatie over dementie in bibliotheek, boekhandel of op internet.
  • Zoek zelf steun als het je teveel wordt.

Direct contact met een hulpverlener

Heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie. Je kunt bellen, chatten, Whatsappen of mailen met een van onze psychologen of maatschappelijk werkers.