5 tips voor meer zelfvertrouwen

Een gebrek aan zelfvertrouwen is een veelvoorkomend probleem. Wat is zelfvertrouwen, wat is de oorzaak van een gebrek aan zelfvertrouwen, maar vooral: wat kun je zelf doen om meer zelfvertrouwen te krijgen?
 

Zelfvertrouwen is, zoals het woord al zegt, het vertrouwen dat je in jezelf hebt. Het is een realistische kijk op je eigen kunnen; het vertrouwen dat je zelf taken en hindernissen aankunt.

In de positieve psychologie is de theorie dat zelfvertrouwen een balans is tussen vaardigheid en waardigheid. William James, een van de grondleggers van de moderne psychologie, zag zelfvertrouwen als de vaardigheid om succes te behalen. Wanneer je door te oefenen bepaalde vaardigheden vergroot, vergroot dit ook je zelfvertrouwen. Je weet dan dat je iets goed kunt, je twijfelt hier niet over.

Tegenwoordig wordt er ook steeds meer aandacht geschonken aan waardigheid. Want wat als het niet lukt om bepaalde vaardigheden te vergroten, of dat je hier geen complimenten over krijgt? Je zelfvertrouwen kan dan zo weer verdwijnen. Daarom is het belangrijk om ook aan je waardigheid te werken. Dit betekent dat je jezelf waardevol vindt, ook al staat daar misschien geen prestatie tegenover. Kortom, jezelf accepteren zoals je bent is ook erg belangrijk bij het creëren van zelfvertrouwen.

Zelfvertrouwen ontwikkelt zich in de kinderjaren. Naast je persoonlijkheid is je sociale omgeving erg belangrijk bij de ontwikkeling van zelfvertrouwen. Wanneer je bijvoorbeeld erg beschermd opgevoed bent, kan het zijn dat je niet geleerd hebt om een eigen mening te vormen en zelf dingen te ondernemen. Als je ouder wordt, kan dit zich uiten in je gedrag. Je durft weinig initiatief te nemen of iets niet te zeggen, omdat je bang bent dat een ander vindt dat je iets stoms zegt. Hierdoor behaal je geen successen en krijg je geen bevestiging dat je iets heus wel kunt. Je zelfvertrouwen neemt nog meer af en dit resulteert in nog minder positieve ervaringen. Je komt in een negatieve spiraal terecht.
Hetzelfde kan gebeuren als mensen in je omgeving kritiek hebben geleverd op je gedrag of prestaties, of als je bent gepest. Ook dit zijn oorzaken waardoor je aan jezelf kunt gaan twijfelen en dingen uit de weg kunt gaan, waardoor je zelfvertrouwen afneemt of zich niet genoeg ontwikkelt.

Tip 1. Wees je bewust van je gedachten
De reden van je onzekerheid in een situatie is dat je er bepaalde gedachten op nahoudt. Wat je gedachte is bij een situatie, maakt hoe je je voelt. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn en deze gedachten te leren herkennen, zodat je ze kunt veranderen. Dus oefen daarmee. Bedenk de komende tijd iedere dag een situatie waarin je zelfvertrouwen je in de steek liet:

• Wat was de situatie, wat gebeurde er? (Gebeurtenis)
• Wat deed je? (Gedrag)
• Wat voelde je toen? (Gevoel)
• Wat dacht je? (Gedachte)

Tip 2. Heb helpende gedachten
Wanneer je een gebrek aan zelfvertrouwen hebt, zul je waarschijnlijk vaak niet-helpende gedachten hebben. ‘Ik kan het niet’ of ‘Iedereen vindt het stom als ik wat zeg’ zijn voorbeelden van gedachten die je kunt hebben. Deze gedachten zijn niet realistisch. Het is belangrijk om deze gedachten te leren ombuigen om weer een waarheidsgetrouw beeld van de werkelijkheid te krijgen en je zelfvertrouwen te ontwikkelen.

Kortom, oefen om van deze niet-helpende gedachten helpende gedachten te maken. Een helpende gedachte is positief en realistisch.

Tip 3. Ga uitdagingen niet uit de weg 
Als je denkt dat je iets niet kunt, doe het dan toch. Heb een positieve verwachting van jezelf en stel een realistisch doel. Begin niet te moeilijk en zorg dat wat je gaat doen haalbaar is, zodat je dit met een succes kunt afsluiten. Hierdoor ervaar je dat je iets heus wel kunt en weet je dat je het een volgende keer weer kunt. Wanneer je dit steeds vaker ervaart, zal je zelfvertrouwen groeien.

Tip 4. Weet wat je kwaliteiten zijn
Misschien heb je het idee dat je weinig zelf kunt of weinig zelf bereikt. Dit is niet zo, iedereen heeft zijn of haar kwaliteiten. Maak voor jezelf inzichtelijk wat jouw kwaliteiten en successen zijn. Doe dit door op te schrijven wat je goed kunt en welke doelen je hebt bereikt. Ook al heb je in het begin misschien het gevoel dat het maar kleine dingen zijn. Schrijf het ook op als je een complimentje van iemand krijgt.

Tip 5. Leer jezelf te accepteren zoals je bent
Ga uit van je eigen kracht. Iedereen is anders en dat is maar goed ook. Er zullen altijd mensen zijn die veel voelen voor jouw ideeën of mensen die minder met jouw ideeën hebben. En dat is prima. Wees je daarvan bewust. Vind je het lastig om jezelf te accepteren en wil je hieraan werken? Een cursus Mindfulness kan je hierbij helpen.

• Zelfvertrouwen
• Geef jouw zelfvertrouwen een boost! (Engels)
• Hoeveel zelfvertrouwen heb jij? Doe de zelfvertrouwentest!
• Bewegen kan een positieve invloed hebben op je zelfvertrouwen

Heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie. Je kunt bellen, chatten, Whatsappen of mailen met een van onze psychologen of maatschappelijk werkers.