Depressie

Bij een depressie voel je je vaak voor een lange tijd somber, uitgeput, waardeloos en leeg. Het beïnvloedt je dagelijks leven. Je kan minder zelfvertrouwen hebben, slecht slapen, weinig eetlust hebben of je hopeloos voelen. Lees meer over de kenmerken, gevolgen en oorzaken van een depressie én wat je eraan kan doen. 

Bij een depressie is het sombere gevoel intens en gaat het niet weg. Niemand kan je opvrolijken, je interesse in dingen is minder, je voelt je leeg en zonder energie. Het lijkt alsof alles ver van je af staat, waardoor dingen niet meer goed tot je doordringen. Je blijft in dezelfde gedachten vastzitten. Vaak voel je je angstig of gespannen zonder dat je weet waarom. Ook kan je erg onrustig zijn. Door jouw klachten is het moeilijk om goed te werken of te studeren, voor je kinderen te zorgen, je huishouden te doen of met vrienden af te spreken.

Niet alle depressies zijn hetzelfde. Ze kunnen mild tot zwaar zijn of verschillen in hoe het zich uit of hoelang het duurt. Hoeveel last je hebt van een depressie, hangt af van hoe sterk je klachten zijn en hoe ze je dagelijks leven verstoren. Er zijn verschillende soorten depressies: 

• Somberheid: Somberheid is geen echte depressie maar een neerslachtig gevoel dat vaak weer overgaat, dat kan ontstaan door bijvoorbeeld ruzie, teleurstelling of vermoeidheid.
• Depressie: Een langdurige periode van somberheid en verlies van plezier, die minstens twee weken duurt en je dagelijks leven moeilijk maakt.
• Dysthymie / chronische depressie: Een lichtere vorm van depressie die minstens twee jaar duurt.
• Postpartum depressie: Een depressie na het krijgen van een kind.
• Seizoensgebonden depressie: Somberheid die elk jaar in hetzelfde seizoen terugkomt (meestal in de winter).
• Bipolaire stoornis: Een psychische aandoening waarbij je erge stemmingswisselingen hebt, van intense uitgelatenheid en energie (manie) tot diepe somberheid en futloosheid (depressie), wat je dagelijks leven sterk beïnvloedt.

Als je een depressie hebt, kan je last hebben van deze klachten: 

• Sombere stemming: Je voelt je bijna elke dag verdrietig, leeg of huilerig. Kinderen en jongeren zijn vaak meer prikkelbaar. 
• Weinig plezier: Je hebt minder interesse in dingen waar je normaal van geniet, zoals hobby’s of tijd doorbrengen met anderen. 
• Veranderingen in eetlust: Je eet minder of juist meer dan normaal, waardoor je afvalt of aankomt. 
• Slaapproblemen: Je hebt moeite met in slaap komen, je wordt ’s nachts vaak wakker, je wordt vroeg wakker en kan dan niet meer inslapen of je slaapt juist te veel. 
• Langzamer of onrustiger bewegen: Je bent trager of juist onrustig in je bewegingen. 
• Vermoeidheid: Je voelt je vaak moe, zelfs als je niet veel hebt gedaan. Je energie lijkt op te zijn. 
• Gevoelens van schuld: Je voelt je snel schuldig of denkt dat je niets waard bent, vaak zonder reden. Deze gevoelens kunnen sterk aanwezig zijn. 
• Concentratieproblemen: Je hebt moeite om je te focussen of beslissingen te nemen. 
• Gedachten aan de dood: Je denkt vaak aan de dood of aan zelfdoding. 

Je hoeft niet al deze klachten te hebben om van een depressie te spreken. Jouw klachten kunnen anders zijn dan die van iemand anders met een depressie. Voel jij je somber en vraag je je af of je klachten kunnen wijzen op een depressie? Ontdek het met onze depressietest. 

Alleen een huisarts, psycholoog of psychiater kan je een diagnose geven. Als je vermoedt dat je een depressie hebt is het belangrijk om contact op te nemen met je huisarts. De MIND Hulplijn kan je daarnaast anoniem voorzien van adviezen.  

Denk je aan zelfmoord? Blijf er niet mee rondlopen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via de telefoon (0800 - 0113) of chat.

Heb je last van aanhoudende somberheid en wil je weten wat je hieraan kan doen? Of heeft iemand in jouw omgeving last van een depressie en zoek je tips die je helpen met jouw naaste om te gaan? Wij helpen je graag met een van onze gratis flyers: 

• Tips bij aanhoudende somberheid
• Tips als iemand in je omgeving een depressie heeft

Waarom je precies depressief wordt, is niet helemaal duidelijk. Wel weten we dat het komt door een combinatie van dingen die in je lichaam, in je hoofd en in je omgeving gebeuren. Deze dingen werken samen en beïnvloeden elkaar. Als er grote veranderingen of problemen in je leven zijn, kan je hierdoor kwetsbaarder worden voor een depressie. Dit kan ook bijdragen aan hoelang je depressie duurt en hoe je herstelt.

Hoe deze dingen samenwerken

Al deze dingen kunnen elkaar versterken. Stel dat je slecht slaapt (biologisch), je jezelf vaak onzeker voelt (psychisch) en je weinig steun hebt van anderen (sociaal). Dit alles samen maakt de kans groter dat je een depressie krijgt. Grote gebeurtenissen, zoals een verhuizing of het verlies van een dierbare, kunnen dit proces versnellen of de druppel zijn. 

Een depressie is vaak goed te behandelen, maar de aanpak hangt af van hoe ernstig je klachten zijn. Bij milde klachten kan je zelf al veel doen. Hier zijn een aantal stappen die kunnen helpen: 

• Dagindeling: Probeer een vast ritme aan te houden door op dezelfde tijden op te staan, te eten en te slapen. 
• Beweging: Regelmatig bewegen, zoals wandelen of sporten, kan je stemming verbeteren. 
• Naar buiten: Zonlicht en frisse lucht kunnen een positief effect hebben op je stemming. 
• Sociale contacten: Blijf in contact met de mensen in je omgeving, ook als je daar weinig zin in hebt. Sociale steun is belangrijk. 
• Hulp van je huisarts: Je huisarts kan je adviseren over een passende aanpak. Soms kan een (online) zelfhulpcursus al een goede eerste stap zijn. 
• Op zoek naar meer en uitgebreidere tips? Vraag onze gratis flyer aan. 

Als zelfhulp niet genoeg is, dan zijn er twee belangrijke vormen van behandeling: therapie en medicijnen, zoals antidepressiva. Therapie zijn gesprekken met een psycholoog. Antidepressiva wordt alleen bij ernstige depressies gebruikt en wordt gecombineerd met therapie.  

Een goede behandeling kies je in samenspraak met je hulpverlener en je naasten. Om je daarbij te helpen bieden wij de toolkit 'Samen beslissen' aan.

• De Depressievereniging biedt supportgroepen, een depressielijn en een digitaal platform voor (naasten van) mensen met een depressie.
• Ben je op zoek naar objectieve informatie over antidepressiva? Kijk bij het informatieplatform KenMed.
• Leer hoe je herkent dat iemand niet lekker in zijn vel zit, hoe je een goede gesprekspartner bent en hoe je iemand verder helpt met De Checkers.
• Longread NPO Kennis: wanneer ben je depressief?
• Hoe kan een depressie voelen? NOS op 3 lanceerde een online special waarin je dat zelf kan ervaren. Open de Depressie Simulator.
• Lees de ervaring van een partner van iemand met een depressie