Als angst je hele leven beheerst

Zolang als ik me kan herinneren, ben ik al een verlegen meisje geweest. Ik vond het altijd lastig om me aan te passen aan een nieuwe omgeving met nieuwe mensen. Ik had op de basisschool een beste vriendin waarmee ik veel speelde, en op de middelbare school had ik ook een paar goede vriendinnen, maar nooit veel. Ik werd soms wel eens gepest, maar ik was nooit het mikpunt. Ik maakte mezelf zo onopvallend mogelijk om dit te voorkomen. Ik wilde altijd graag door iedereen aardig gevonden worden, daarom deed ik altijd wat iedereen van mij verwachtte.

Hoewel ik heel goed mee kon komen op school, maakte ik me altijd zorgen. Dat ik het niet zou kunnen halen, dat ik zou falen, dat mensen me raar vonden, dat ik nooit werk zou kunnen vinden, wat dan ook. Het hielp niet dat mijn vader was overleden, dat mijn moeder hier moeilijk mee om kon gaan en dat ze al haar zorgen met mij deelde terwijl ik nog zo jong was. Mijn moeder maakte zich ook altijd zorgen om de gekste dingen, waarvan ik dacht ´waarom maak je je daar eigenlijk zorgen over?´, maar nu doe ik precies hetzelfde.

Ik merkte pas dat ik echt vastliep toen ik ging studeren. Ik kon de keuze niet maken wat ik ging studeren, want er zaten doemscenario´s bij elke keuze. Ik kwam er niet eens aan toe om te bedenken wat ik echt wílde, omdat ik zo bezig was met het feit dat er wel werk in moest zijn, dat het niet te ver weg moest zijn omdat ik niet op kamers durfde te gaan omdat ik mijn moeder niet achter durfde te laten, dat ik het wel moest kunnen halen. Uiteindelijk heb ik voor geneeskunde gekozen, niet uit overtuiging, maar omdat de deadline van inschrijving de dag erna zou zijn. Tijdens mijn eerste jaar ben ik bijna obsessief bezig geweest met de vraag of het wel de juiste keuze was, en of niet toch moest stoppen want als ik ging stoppen moest ik dat wel in mijn eerste jaar doen anders zou het zonde zijn. Toen merkte ik eigenlijk dat ik een hele ongezonde angst heb om de verkeerde keuze te maken. Ik ben toen voor het eerst hulp gaan zoeken van een psycholoog. Ik ben daar toen een paar keer geweest, maar ik had er eigenlijk niet zoveel aan. De gesprekken focusten zich vooral op de keuze zelf, en niet op wat eronder zat. Dat besefte ik toen niet, maar wel dat ik er niets mee op schoot. Dus na een paar keer ben ik niet meer gegaan.

Een jaar later kreeg ik voor het eerst een paniekaanval. Ik lag ´s avonds in bed, ik moest de ochtend daarop heel vroeg opstaan om op tijd bij de universiteit te kunnen zijn, want ik woonde nog thuis en had 2 uur reistijd om daar te komen. Ik begon me druk te maken, dat ik wel moest slapen want anders zou ik de volgende dag niks waard zijn. Ik kreeg hartkloppingen en begon te zweten. Ik heb toen de hele nacht bijna niet geslapen. De nacht erna was ik huiverig om naar bed te gaan, want ik wilde niet weer zo´n aanval. Dit heb ik lang met me meegedragen, want ik schaamde me er wel een beetje voor, dat ik bang was om naar bed te gaan. Het lijkt zo´n simpel iets. Ik was bang om opnieuw een paniekaanval te krijgen en dat ik die niet zou kunnen stoppen. En alleen de gedachten eraan al riepen stress op. Ik kon me ook niet ontspannen als ik naar bed ging.

Toen ik weer een jaar later ook bijna een paniekaanval kreeg in de auto, was de maat voor mij vol. Ik reed op de snelweg, en de gedachte kwam in me op ´wat als ik nu hier een paniekaanval krijg en ik kan het niet stoppen?´. Eigenlijk heel raar, want juist die gedachte roept zo´n stressreactie op. Maar dat is hoe het werkt, je wordt dan bang voor de angst zelf. Ik ging naar de huisarts, die mij opnieuw doorverwees naar een psycholoog, dit keer een andere.

Met haar hulp ben ik weer een stuk verder gekomen, ik had de paniek redelijk onder controle. Maar er kwam een nieuwe uitdaging op mijn pad: ik moest coschappen gaan lopen voor mijn studie. Een nieuwe wereld vol onbekende, enge en spannende dingen. Elke keer nieuwe mensen, nieuwe afdelingen. Er wordt van je verwacht dat je zelfstandig patiënten gaat zien, zelf initiatief neemt, voorstellen doet, proactief bent en dat met (in mijn ervaring) zeer minimale begeleiding. Ik verzoop in eerste instantie echt. Ik durfde geen patiënten te gaan zien, ik durfde niets te vragen, ik was bang om dingen fout te doen, ik was de hele dag alleen maar bang, ik wilde naar huis. Ik weet niet hoe ik het gedaan heb, maar ik ben het eerste jaar doorgekomen met voldoende beoordelingen. Toen was ik helemaal kapot en ben ik eruit gestapt omdat ik in huilen uitbarstte op de poli in het ziekenhuis.

Ik had verwacht dat dat een opluchting zou zijn, maar dat was het niet. Want nu had ik opnieuw angstige gedachten als ´wat ga ik nu dan doen?´, en ´kom ik ooit aan een baan?´. Ik was er gewoon misselijk van. Inmiddels ben ik onder behandeling bij een psychotherapeut omdat ik nog verder wil komen. Ik wil niet dat angst mijn leven regeert en dat doet het nu wel.

Inmiddels heb ik 2,5 jaar gewerkt, heb ik een andere master afgerond zodat ik in elk geval een diploma heb waar ik verder mee kan en ben ik een paar weken geleden opnieuw gestart met de coschappen. Super eng, maar ik denk dat ik spijt ga krijgen als ik er niet nog een poging aan waag. Ik loop ook nu weer tegen dingen aan. Ik vind het nog steeds heel eng om patiënten te gaan zien. Minder dan eerst, maar nog steeds staat het zweet me op de rug als iemand moet onderzoeken. Ik hoop voor mezelf erachter te komen of het het waard is om mezelf nog 2 jaar lang keihard in te spannen om arts te kunnen worden. Misschien ligt de echte uitdaging voor mij er wel in om het los te kunnen laten en het goed te laten zijn dat het niet voor mij is weggelegd. Ik heb ook moeten leren (en nog steeds) dat dingen niet koste wat het kost goed moeten zijn. Maar ik weiger ook om iets wat ik leuk zou kunnen vinden en waar ik nog niet achter ben door de angst zomaar weg te gooien.

Ik hoop dat ik met dit verhaal mensen met vergelijkbare zorgen een hart onder de riem kan steken. Het lijkt soms alsof iedereen zomaar vlekkeloos door de studie heen zweeft en super sociaal is, zo leek het in elk geval voor mij. Zeker in het vakgebied waarin ik studeer is het niet zo gewoon om toe te geven dat je bang bent. Maar er zijn echt meer mensen, overal, die dit soort dingen meedragen.