Blog Russel: Psychosegids

Het eerste wat ik doe als ik met iemand in contact ga die in andere lagen van bewustzijn (psychose- gevoelig?) verkeert,is de taal van de ander leren.

De woorden kunnen dan wel Nederlands, Engels of Frans zijn (de drie talen waar ik in behandeld heb als ervaringsdeskundige), iedereen die zogenaamd psychotisch is heeft een unieke taal ontwikkeld met soms compleet andere betekenis dan wat gangbaar is.

Nu heeft naar mijn mening ieder mens, maar ook iedere (beroeps)groep een soort mijnenveld om zich heen, sta ik er op dan sluit men zich af of de ander kan vervolgens de rest wat ik zou willen delen  kunnen afwijzen.

Het bijzondere voor de groep met psychose gevoeligheid is dus dat zij meestal bijzonder moeilijk in te schatten zijn, deze onvoorspelbaarheid creëert onzekerheid en angst bij de gemiddelde persoon.

Deze angst kan leiden tot meer afstand dan wenselijk; tot een benadering vanuit (professionele) afstand, en velen hebben voorbeelden van incidenten waarbij dit gerechtvaardigd was.

Echter een relatief kleine groep patiënten zorgden tot een soort collectieve verkramping binnen de ggz wat zelfs op straffe van diskrediet en ontslag deze afstand kunstmatig in stand heeft gehouden.

Ervaringsdeskundigen hebben echter collectief aangetoond dat vanuit professionele nabijheid een beter en heilzamer contact kan ontstaan tussen hulpverlener en patiënt.

Dit gepionierd werken leidt tot de vorming van een herziene beroepsethiek, niet alles kan namelijk, dit lijkt mij duidelijk.

Om met psychose gevoelige mensen in contact te komen is dus ook moed nodig wanneer iemand in een ander bewustzijn laag, soms in diep psychisch lijden, angsten en soms ook razernij verkeert.

Open dialoog is de ideale houding om de taal van de ander te verkennen en vervolgens samen op te trekken met als doel verbetering.

De mijnen te herkennen rond iemand is nooit vanzelfsprekend en makkelijk. Soms vraagt dit risico grote omzichtigheid en zijn ontwikkelde talenten zoals als empathie en intuïtie onontbeerlijk. Verder vraagt dit ook een ruime ervaring opgedaan binnen dit soort contacten.

Wat ik vervolgens doe is vanuit mijn persoonlijke referentie kader (zelf in totaal 3 jaar volledig psychotisch geweest en intussen 57 jaar) is bekrachtigen, in het midden laten of weerleggen van iemands verklaring model of delen daarvan, dus zijn/haar diep persoonlijke belevingen volledig in waarde laten. Gedurende dit gehele proces probeer ik mentaal aanwezig en present te zijn. Bewust zijn van wat interventies teweeg kunnen brengen bij de patiënt is de hoofdtaak van iedere hulpverlener binnen de GGZ.

Op deze wijze verward zijn is bijzonder eenzaam, zeker als nog niemand zich in jou werkelijk (op deze wijze )heeft verdiept. De belevingen zijn altijd een mengeling van waarheid en fictie (verklaring van  belevingen, betrekkingswanen etc.). De wens om te delen is dus eigenlijk heel erg groot, al is het alleen maar om de bevestiging dat alles waar is/was en de patiënt “niet gek is”.

Soms gaat het om iemand “te verleiden” om terug te keren naar onze gangbare soms keiharde realiteit , eerst in het hier en nu en vervolgens weer reëel vooruitkijkend.

Bij dit proces kan medicatie zeer belangrijk zijn om de scherpe randen van de acute lijdensdruk te verminderen zodat iemand niet dol wordt van de mogelijke (emotionele) pijn, en contact mogelijk wordt.

Maar dan begint het pas…..