Leven in vrijheid met mijn dwangstoornis

Magisch denken

Op mijn 12e ben ik gediagnosticeerd met een dwangstoornis. Ik voelde een hele zware druk om alle cijfers die in de tafel van drie voorkwamen, te vermijden. Ik moest lichtknoppen twee keer aan en uit doen, mijzelf twee keer aan en uitkleden, mijn bed twee keer opmaken, en vul maar in waar je iets bij kan bedenken. Alles moest twee keer. Deed ik het drie keer? Dan moest het vier keer. Deed ik dit allemaal niet? Dan ging mijn moeder dood. Ik wist ontzettend goed dat dit onzin was, maar het risico kon ik niet nemen. Ik ben alleen opgevoed door mijn moeder en was ontzettend bang haar kwijt te raken. En dat is precies waar dwang zich op focust: hetgeen waar je om geeft. Nee, OCD zal zich niet focussen op jouw angst dat je misschien vanavond wel doorgekookte bloemkool voorgeschoteld krijgt. Was het maar zo'n feest!

Mijn moeder heeft mij ontzettend geholpen hier vanaf te komen. Ik ben bij psychologen geweest, maar wat het meest hielp, was dat mijn moeder mij volgde in alles wat ik deed en mij het absoluut niet toeliet mijn dwanghandelingen uit te voeren. Pas vorig jaar kwam ik erachter dat zij onbewust exposure responspreventie gebruikte. En dat werkte. De angst voor bepaalde cijfers en de dwanghandelingen werden minder. Ik kon weer vrij zijn.

Relatie OCD

Jaren lang had ik geen last van mijn dwang. Tuurlijk, het kwam altijd wel even om de hoek koekeloeren, maar nooit meer vond het echt een punt waar het mij kon raken. Totdat ik mijn huidige vriend ontmoette. Een lange periode ging dit heel goed, totdat ik mij ineens begon af te vragen of wat ik voelde wel normaal was. Is het wel normaal dat ik zijn haar niet altijd leuk vind zitten? Is het wel oké als ik soms een avondje alleen wil zijn? (Spoiler alert: ja, dat is juist heel gezond). En oeps, andere mensen kan ik ook nog steeds aantrekkelijk vinden. Klopt dat wel? Maar...Wat als mijn gedachten nu de waarheid spraken? Betekende dat dan dat ik niet van mijn vriend hield? Moest ik het dan uitmaken? Maar dat wilde ik helemaal niet, ik wilde hem niet kwijt. Onze relatie was alles waar ik ooit over droomde. En dit is precies waar mijn dwang dacht ''Hey hoi! Daar ben ik weer. Leuk dat ik iets heb gevonden waar je enorm veel omgeeft, dan kan ik je weer lekker voeden met angsten en dwanggedachten!'' OCD focust zich op hetgeen waar jij met heel je ziel en zaligheid het meest om geeft. Ik was diep van binnen heel bang om mijn vriend kwijt te raken, dus alles wat deze angst maar een klein beetje werkelijkheid kon maken, daar raakte ik van in paniek. Dus ook mijn eigen gevoelens en gedachten. Ik kon niet meer vertrouwen op mijn eigen zintuigen.

Medicatie

Het ging van kwaad tot erger. Op school moest ik de klas uit omdat ik paniekaanvallen kreeg, tijdens een stageperiode in een hotel stond ik soms hyperventilerend in een hotelkamer. (En zie dan nog maar eens normaal een hotelgast onder ogen te komen, als je mascara op je enkels hangt). Ook hier was mijn moeder weer een rots in de branding. Ik heb haar meerdere keren moeten bellen mij op te halen van mijn stage of bijbaantje, omdat het niet ging. Daar stond ik dan, midden in de Albert Heijn te happen naar adem. Maar naast mijn moeder was daar ook mijn vriend. Hij steunde mij. Veegde de tranen van mijn wangen en luisterde. Ik was dankbaar dat er twee mensen waren die mij niet veroordeelde, ook al was het heel lastig te begrijpen. Mijn moeder was diegene die voorstelde om weer naar de dokter te gaan en dit keer om medicatie te bespreken. Mijn eerste reactie was ''Nee hoor, ik kan dit heus zelf wel. Waarom hulp vragen? Het gaat prima.'' Maar al snel wist ik dat het een goede keuze was. Mijn huisarts wist van mijn achtergrond en zag aan mij dat dit zo niet langer kon. Ik ging wekelijks naar een psychotherapeut en begon met het slikken van medicatie. Dit hielp. Waar ik het meest aan heb gehad, is dat mijn psychotherapeut mij kon uitleggen hoe een dwangstoornis werkt. Ik weet nog heel goed het moment dat hij zei: ''Als ik jou nu eens vraag om niet te denken aan een beer op een fietsje? Waar denk je dan aan?'' - je raadt het antwoord zelf al; het enige waar ik aan kon denken was die stomme beer.

Op een gegeven moment ging het zo goed, dat we besloten mijn medicatie af te bouwen. Dit ging goed. Mijn vriend en ik waren inmiddels gaan samenwonen en ik zat lekker in mijn vel! Ik had nog maar weinig paniekaanvallen en kon weer lekker functioneren. Ook begreep ik wat intrusieve gedachten waren en dat mijn gevoelens en gedachten niks te maken hadden met mijn relatie of met mijn persoonlijkheid.

Terugval

Tot de herfst van 2020. Ineens waren ze daar weer; die vervelende, doordringende en aandacht vragende gedachten over mijn relatie. En wat deed ik? Ik raakte weer kats in paniek. Er gingen duizenden gedachten door mijn hoofd en ik deed er alles aan om deze te stoppen. Ik was in oorlog met mijzelf. Op de terugweg van mijn werk naar huis, heb ik zo hard gefietst, dat ik bezweet en klam thuiskwam. Ik wilde mijn gedachten eruit fietsen. Ik was kwaad op de OCD. Ontzettend boos. Ik voelde onmacht en dacht "waarom ik?". Ik heb gebeden terwijl ik normaal meer van het mediteren ben. Ik voelde mij radeloos. Wat moest ik nog doen om hiervan los te komen?  Er was geen licht aan het einde van de tunnel.

Ik deed waarvan ik dacht dat het goed was. Dwanghandelingen. Ik checkte het internet, las over relaties. Stiekem Googelde ik mij helemaal suf. Maar mijn grootste dwanghandeling was het checken van mijn gevoelens en het rumineren van mijn gedachten (het herhaaldelijk langdurig denken over je gedachten en gevoelens om tot een antwoord te komen). Is wat ik voel normaal? Is wat wij hebben echte liefde? Ik snakte naar zekerheid, ik voelde een soort honger naar geruststelling dat alles oké was en dat wat wij hadden goed was, zodat ik zeker kon weten dat ik mijn relatie en mijn vriend niet zou kwijtraken. De onderliggende reden was mijn angst om mijn vriend kwijt te raken. Ik deed er alles aan die zekerheid te voelen. En die angst en dwanghandelingen voedde mijn dwang. Mijn OCD werd erger dan ooit.

De therapie die mijn leven veranderde

Ik begon weer met het slikken van mijn medicatie. Ook het aantal milligram was hoger dan ooit. Het hielp, maar niet voldoende. Ik was het zat. Ik was het zo ontzettend zat. Ik was moe, kwaad en begreep mijzelf niet. Soms wilde ik spullen kapot gooien, uit pure frustratie, angst, boosheid, paniek en vooral onmacht. Dit wilde ik niet meer. Ik ging op onderzoek uit en stuitte op een behandelmethode: exposure responspreventie. En dit heeft mijn leven veranderd. Het was een intens zware periode, maar de beste beslissing die ik ooit heb gemaakt. Dit heeft niet alleen mijn dwang onbeschrijfelijk verbeterd, maar mijn hele kijk op het leven en mijn angsten. 

Door exposure responspreventie durfde ik beetje bij beetje mijn eigen angsten onder ogen te zien. Ik heb een andere relatie met mijn gedachten gekregen. Hoe ik eerst als een soort slaaf toegaf aan mijn gedachten en alles deed wat de dwang mij vroeg zei ik nu "Hey OCD, wat gezellig dat je er weer bent. Is dit alles wat je hebt? Ik kan wel meer hebben, hoor. Blijf zolang als je wilt". En wat was dit eng! Ik gaf toe dat mijn gedachten misschien wel waar konden zijn, ik liet ze toe in plaats van ze weg te drukken. Maar al heel erg snel merkte ik verandering. Mijn dwang was dit niet gewend. Ik liet mijn leven er niet meer door bepalen. Tijdens een gezellige lunch met vriendinnen waarbij de dwang ook probeerde mee te kletsen zei ik ''Prima dat je er bent, maar ik laat mijn dag er niet door verpesten. Kijk maar wat je doet.'' Ik gooide mijn schouders naar achter en glimlachte. En daardoor was het voor de OCD niet meer interessant mij lastig te vallen. Ik voedde het monster niet meer. Het mocht er zijn. Ik accepteerde het. En daardoor nam het juist afscheid van mij. In deze periode van veel angst en tranen kon ik ook terecht bij mijn vriend en mijn moeder. Hoe zij mij accepteren met al mijn bijzonderheden, angsten en soms heel moeilijke dagen, daar heb ik zoveel bewondering voor.

Na een heftige periode van deze therapie voelde ik iets wat ik al jaren niet had gevoeld: vrijheid. De gedachtes waren er nog, maar juist doordat ik ze accepteerde en tegen mijzelf zei ''Misschien is wat ik voel wél goed, maar misschien ook niet'' leerde ik in het moment leven. Ik kan niet voorspellen wat er over 10 jaar gebeurd. Ik kan niet voor mijzelf bewijzen of ik mijn vriend en moeder ooit ga kwijtraken. Ik heb geen glazen bol. En juist door mijn gedachten toe te laten, voelde ik meer liefde dan ooit naar mijn vriend toe. Er was ineens een zee van ruimte voor andere gedachten en emoties. Ik kon in het moment zijn en samen met hem van het leven genieten. Inmiddels zijn we ruim 8 jaar samen en hebben we ons volgende huis gekocht.

Hello goodbye

Mijn OCD zal altijd bij mij horen. En dat is prima. Dat maakt mij een mooi en gevoelig mens. Het maakt mij uniek en creatief. En ik heb mijn ups en downs. Met spannende periodes (COVID-19, anyone?) komt het weer even om de hoek kijken. Maar mijn leven overnemen? Dat nooit meer. 

Ik zwem nu samen met mijn dwang, in plaats van dat het mij kopje onder probeert te drukken. Als het er is, verwelkom ik het. Is het er niet, ook prima. Ik geniet nu van het leven en voel ook andere emoties. Alles wat ik voel is oké. Er is ruimte voor mij als persoon.

Een dwangstoornis wordt enorm onderschat en is heel lastig te begrijpen. Maar erover praten kan al zoveel doen. 

Ik geniet nu van het leven, terwijl ik meer in onzekerheid leef dan ooit. En dat is heerlijk. Dat is bevrijdend. En dat kun jij ook. Omarm het onbekende!

 

Meer ervaringsverhalen