Onderzoek is belangrijk, maar privacy van gegevens moet voorop staan

Met ingang van 1 juli moeten behandelaren in de ggz voor hun cliënten gegevens invullen en deze per november anoniem naar de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) sturen. Het gaat hier om de zorgvraagtypering aan de hand van Honosvragenscorelijsten. Dit gebeurt om de vraag naar en het aanbod van zorg in het nieuwe Zorgprestatiemodel beter op elkaar te laten aansluiten. Een groep behandelaren heeft hier zorgen over, aldus een artikel op 21 juli in Trouw. MIND vindt het belangrijk dat de zorg voor mensen met psychische klachten steeds beter wordt. Onderzoek helpt daarbij. Om goed onderzoek te kunnen doen, kan het nodig zijn dat geanonimiseerde gegevens van cliënten worden geanalyseerd. Wij vragen echter wel garanties van de NZa dat de privacy van mensen gewaarborgd blijft en dat de gegevens alleen worden gebruikt voor het zorgprestatiemodel.  

Naar aanleiding van geuite zorgen, licht de NZa in Zorgvisie toe: ‘In de ggz is het lastig om goed in te schatten welke zorginzet nodig en passend is voor welke groep patiënten. De diagnosehoofdgroep geeft hier te weinig informatie over. Om te zorgen dat patiënten passende zorg krijgen, is het belangrijk meer inzicht te krijgen welke zorg er in een behandeling wordt ingezet. Via een aantal vragen, de zorgvraagtypering, is voor groepen patiënten beter te voorspellen welke zorginzet nodig is.’ Dit om de ggz voor de toekomst nog beter te kunnen maken. Ten behoeve de nieuwe manier van financieren van de ggz. De informatie is nodig om de vraag naar zorg en het aanbod van zorg in het nieuwe zorgprestatiemodel in de ggz zo goed mogelijk op elkaar te laten aansluiten. 

Een groep behandelaren vindt dat de NZa te ver gaat. “Mensen weten niet dat hun psychiater of psycholoog nu moet registreren wat hun seksuele problemen zijn, hoe erg hun verslaving is of aan welke stoornis ze lijden – en dat al die gegevens uiteindelijk bij de NZa belanden.” (bron: Trouw). 

Voor MIND staat het altijd voorop dat het verzamelen en verwerken van gegevens vertrouwelijk gebeurt en voldoet aan alle wettelijke eisen en regelgeving. Daar moeten cliënten (en naasten) altijd volledig op kunnen vertrouwen.   

Naar aanleiding van recente de vragen over de privacy van cliënten en het verzamelen van gegevens door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft MIND opnieuw met de NZa gesproken. De NZa heeft hierover inmiddels het volgende bericht gecommuniceerd: https://www.nza.nl/actueel/nieuws/2022/07/21/nza-hecht-aan-privacy-patienten  

De NZa stelt in haar bericht dat: ‘Voor een goede werking van het model is gedetailleerde informatie nodig. De NZa verzamelt deze gedepersonaliseerde informatie zo dat die niet te herleiden is naar een individuele patiënt. Alleen als we deze data zouden koppelen aan andere datastromen zou het mogelijk kunnen zijn deze wel te herleiden. Onze processen zijn zo ingericht dat dit niet zal gebeuren. Zorgverzekeraars krijgen geen inzicht in de antwoorden op alle zorginhoudelijke vragen’. 

MIND wil garanties dat herleiding naar personen niet mogelijk wordt. Daarnaast vindt MIND het belangrijk dat het doel en de methode van de gegevensverzameling voor iedereen duidelijk zijn en dat bekend is hoe je kunt aangeven als je dit niet wilt en wat je er eventueel tegen kunt doen. Patiënten moeten erop gewezen worden dat zij samen met de zorgaanbieder een verklaring kunnen tekenen waarmee zij bezwaar maken tegen het aanleveren van gegevens bij de NZa en bij Vektis. Tot slot vragen wij de NZa om garanties dat de gegevens alleen worden gebruikt ter verbetering van het Zorgprestatiemodel. 

De aanlevering van de gegevens aan de NZa door behandelaren moet voor 1 november a.s. gebeuren; we spreken voor die tijd samen met o.a. de NVvP (beroepsorganisatie psychiaters)  en de Nederlandse GGZ met de NZa over de gevraagde garanties.