Rechten van familie en naasten
Waar zijn rechten en plichten van familie en naasten vastgelegd?
Familiebeleid bij instellingen
De meeste GGZ-instellingen hebben familiebeleid vastgelegd. Hierin staat hoe de instelling omgaat met familie en naasten van cliënten. Dit beleid is meestal terug vinden op de website van de instelling.
Wil je over het algemeen weten welke informatie de ggz-zorgverlener met je mag delen? Kijk dan op de website van mantelzorg.nl.
Informatie van de huisarts: machtiging
Een huisarts kan niet altijd informatie geven over iemands klachten. Als het belangrijk is om wel persoonlijke informatie van de huisarts te krijgen over (het verloop van) de ziekte van je naaste, kun je een machtiging overwegen. Op de pagina Hoe word je als naaste geïnformeerd door je huisarts staat meer over het aanvragen van een machtiging.
Curatele, bewindvoering of mentorschap
Als iemand niet meer zelf kan beslissen over zijn financiën en bezittingen benoemt de kantonrechter een bewindvoerder die daarover (zoveel mogelijk samen met de zieke naaste) beslist. Dat kan door curatele of bewindvoering. Beide vormen kunnen ook aangevraagd worden zonder toestemming van de zieke naaste. De curator behartigt de belangen van de betrokkene op het gebied van financiën, bezittingen, verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding. Een curator kan een familielid of naaste zijn of een professionele vertegenwoordiger.
Volwassenen die onder andere door psychische klachten (tijdelijk) niet goed voor zichzelf kunnen zorgen, kunnen ook een mentor aanvragen. Deze mentor wordt benoemd door de rechtbank en kan naar keus een bekende of een professional zijn. Een mentor kan als dat nodig is problemen oppakken rond verzorging, verpleging, behandeling en begeleiding en ondersteunen bij lastige besluiten.
Kwaliteitsstandaarden en generieke modules
Een kwaliteitsstandaard beschrijft wat goede zorg is op basis van wetenschappelijke kennis, praktijkkennis en de voorkeuren en ervaringen van cliënten en naasten. Onder de naam ‘kwaliteitsstandaard’ vallen richtlijnen, zorgstandaarden en generieke modules. Een generieke module beschrijft onderwerpen die belangrijk zijn voor meerdere psychische aandoeningen.
Ook de samenwerking met en ondersteuning van familie en naasten is vastgelegd in een kwaliteitsstandaard: de Generieke module Samenwerking en ondersteuning naasten van mensen met psychische problematiek. Hierin staat bijvoorbeeld: "… het is belangrijk om in de zorg voor mensen met psychische aandoeningen aandacht te hebben voor de naasten, met hen samen te werken en waar nodig te ondersteunen."
Wet verplichte ggz
De Wet verplichte ggz gaat over gedwongen behandeling en opname van mensen met psychiatrische problemen. In deze nieuwe wet is er een grotere rol voor naasten. Zij worden betrokken bij het besluit tot gedwongen zorg en het zorgplan. Zij kunnen bijvoorbeeld zelf een melding doen dat er verplichte zorg nodig is.
Wat kun je zelf doen?
- Vraag om een kopie van het familiebeleid van de instelling; hulpverleners moeten zich houden aan wat daarin staat.
- In de Generieke module Samenwerking en ondersteuning naasten van mensen met psychische problematiek staat dat hulpverleners moeten samenwerken met de naasten van hun cliënten en welke ondersteuning naasten zouden moeten krijgen. Instellingen hebben zich hieraan geconformeerd.
- Heb je een klacht? Neem dan contact op met de familievertrouwenspersoon of klachtenfunctionaris.
- MIND en haar lidorganisaties kunnen invloed uitoefenen op de politiek. Hoe meer leden, hoe luider hun stem klinkt! Word dus lid van één van de lidorganisaties
- FACT-teams hebben soms een familie-ervaringsdeskundige in dienst. Deze hebben verschillende namen, zoals bijvoorbeeld familie-aandachtspersoon, of familie-coach. Hier kun je als familie of naaste altijd naar vragen of contact mee opnemen.
