1 op de 7 Nederlandse jongeren heeft depressieve klachten

Maar liefst 1 op de 7 Nederlandse jongeren ervaart depressieve klachten die vaak gepaard gaan met paniekaanvallen, slaapproblemen en mindere (school)prestaties. Dit blijkt uit onderzoek van het Amsterdam UMC dat in opdracht van twintig gezondheidsfondsen is uitgevoerd. Om psychisch leed een halt toe te roepen en Nederlandse jongeren te helpen om mentaal gezond te zijn, starten MIND en de Hersenstichting de Alliantie voor een Mentaal Gezonde Generatie. Het doel: ervoor zorgen dat we de mentaal gezondste jeugd hebben in 2040. Als eerste wapenfeit overhandigt de Alliantie op 17 november, mede namens Nederlandse jongeren, een manifest aan de Tweede Kamer waarin het de politiek oproept om tot een Preventieakkoord Mentale Gezondheid te komen.
 
Het onderzoek van het Amsterdam UMC is uitgevoerd onder een zeer diverse groep van ruim 2.100 jongeren in de leeftijd van 15 tot en met 25 jaar. Romy Migo, jongerencoördinator van de Gezonde Generatie: “Ik merk ook elke dag weer hoeveel jongeren worstelen met de prestatiesamenleving waarin ze opgroeien en de stress die ze door druk op school ervaren.” Marjan ter Avest, directeur van MIND, vult aan: “Wij maken ons zorgen over het gebrek aan aandacht voor de mentale gezondheid van onze jongeren en het stigma dat rust op psychische klachten. Daarbij komt dat de hulp op het gebied van geestelijke gezondheid voor deze groep onvoldoende is: de wachtlijsten in de jeugd-ggz zijn veel te lang.” Merel Heimens Visser, directeur van de Hersenstichting: “We willen niet aan de zijlijn blijven staan en het probleem groter en groter laten worden. Jongeren mogen hier niet de dupe van worden. Daarnaast zijn ook de stijgende zorgkosten een probleem. Het RIVM verwacht namelijk dat in 2040 psychische stoornissen de meeste ziektelast veroorzaken.”

MIND en de Hersenstichting slaan samen met Nederlandse jongeren de handen ineen om een mentaal gezonde generatie te realiseren. Deze Alliantie voor een Mentaal Gezonde Generatie werkt daarbij samen met Trimbos-instituut en UNICEF Nederland. De Alliantie wil het stigma rondom psychische problemen doorbreken, jongeren weerbaarder maken en jongeren die psychische klachten hebben de juiste zorg bieden. Om dat te bereiken richt de Alliantie zich op de jongeren zelf én op het onderwijs en de politiek. “We voeren de komende tijd projecten uit, doen onderzoek en ontwikkelen campagnes voor én door jongeren.” zegt Ter Avest. “We werken nu bijvoorbeeld aan handvatten om leraren te helpen om de sociaal-emotionele vaardigheden van hun leerlingen te versterken. Ook starten we in december een campagne waarin verschillende jongeren samen met een artiest een liedje over hun psychische klachten maken.” Heimens Visser: “We vragen het nieuwe kabinet om hun verantwoordelijkheid te nemen en een Preventieakkoord Mentale Gezondheid op te nemen in het regeerakkoord. Onderzoek, taboedoorbrekende campagnes en nieuwe, schaalbare aanpakken zijn essentieel om het probleem écht aan te pakken.”

Vanwege het stigma dat er heerst op psychische problematiek vinden jongeren het moeilijk om open te zijn over hun mentale gezondheid. Zo blijkt uit het onderzoek van het Amsterdam UMC dat maar liefst 34% van de jongeren vaak onterecht denkt dat mensen met psychische problemen een gevaar zijn voor de samenleving. “Het is vooral de onbekendheid die zorgt voor misvattingen en onterecht oordeel.”, aldus hoofdonderzoeker Hamza Yousuf. Uit het onderzoek blijkt ook dat bij jongeren met een migratieachtergrond en jongeren uit de LHBTI-gemeenschap, in vergelijking met andere jongeren, een sterkere overtuiging leeft dat de omgeving negatief bijdraagt aan de psychische gezondheid van jongeren. “Met de resultaten van dit onderzoek krijgt de Alliantie veel meer inzicht in de doelgroepen en het stigma dat leeft. Met deze kennis kunnen de activiteiten veel specifieker worden gemaakt, wat de positieve impact vergroot.” Het volledige onderzoek wordt binnenkort gepubliceerd.

De Alliantie voor een Mentaal Gezonde Generatie is onderdeel van het brede Gezonde Generatie-programma. De Gezonde Generatie is een initiatief van twintig gezondheidsfondsen die samen investeren in de gezondheid van toekomstige generaties. Het doel is dat de Nederlandse jeugd in 2040 de gezondste van de wereld is, fysiek, sociaal en mentaal.