PTSS

Veel mensen maken tijdens hun leven een schokkende gebeurtenis mee, waarna ze kortdurend posttraumatische stressklachten hebben; dit is een gebruikelijke reactie. De meeste mensen kunnen een schokkende gebeurtenis goed verwerken met steun van de omgeving, maar 10% van hen ontwikkelt PTSS (een posttraumatische-stressstoornis). Ook kinderen en jongeren kunnen PTSS ontwikkelen.

PTSS is een afkorting voor posttraumatische-stressstoornis:

• 'Post' betekent 'na'
• 'Traumatisch' betekent dat je een schokkende gebeurtenis hebt meegemaakt 
• 'Stress' betekent spanning of druk
• 'Stoornis' betekent dat je een of meerdere psychische klachten ervaart die je functioneren in het dagelijks leven in de weg staat. 

Je ervaart dus psychische stressklachten die zijn gekomen nadat je een schokkende gebeurtenis hebt meegemaakt, en die je dagelijks leven verstoren. Je hebt PTSS als het je niet lukt om de schokkende gebeurtenis te verwerken en hier last van blijft houden. 

Ieder mens maakt nare dingen mee. Dat hoort bij het leven. Meestal verdwijnt zo’n nare gebeurtenis na verloop van tijd uit je gedachten. Maar sommige ervaringen zijn zo schokkend dat je ze moeilijk kunt vergeten. Dat geldt bijvoorbeeld voor:

• een ernstig verkeersongeluk, 
• een overval of inbraak, 
• mishandeling, 
• seksueel geweld,
• een aanslag,
• oorlogsgeweld,
• verlies van een dierbare.

Als je zoiets meemaakt, kan dat je leven helemaal ontregelen. Het kost tijd om van zo’n gebeurtenis te herstellen. Je verwerkt de gebeurtenis langzaam en pakt de draad van het dagelijks leven weer op. Hoe lang zo’n verwerking duurt, is voor iedereen verschillend.

Maar het kan zijn dat het je niet lukt de schokkende gebeurtenis te verwerken. Dat merk je aan lichamelijke en psychische klachten. Je hebt bijvoorbeeld hartkloppingen, schrikt snel en bent somber. Als je zulke klachten hebt, heb je misschien een posttraumatische-stressstoornis (PTSS). Dan is de gebeurtenis zo schokkend voor je geweest, dat je last houdt van veel spanning en stress. Je leven na (=post) de schokkende (=traumatische) gebeurtenis is ernstig verstoord.

Voor de traumatische gebeurtenis dacht je er waarschijnlijk bijna nooit aan dat je leven er in één klap anders uit kon zien. Je voelde je veilig en baas over je eigen leven. Maar tijdens de traumatische gebeurtenis had je niets over je leven te zeggen. Je was machteloos, kwetsbaar en doodsbang. Op het moment van de gebeurtenis voelde of dacht je misschien helemaal niets. Je was alleen bezig met zo goed mogelijk te overleven. 

Achteraf voelde je de schok: de angst, de woede, de machteloosheid en de ontreddering. Je hebt misschien vreselijk staan trillen en huilen. Of je hebt juist stil voor je uit zitten kijken, zonder dat er iets tot je doordrong. Dat zijn allemaal normale reacties na een schokkende gebeurtenis. Meestal verdwijnen deze gevoelens na een paar weken weer. Maar niet altijd.

• We hebben alle klachten en symptomen van PTSS voor je op een rijtje gezet.
• Een schokkende gebeurtenis leidt niet automatisch tot PTSS. Er zijn verschillende zaken van invloed of PTSS ontstaat of niet. Lees hier welke oorzaken invloed hebben.
• Welke behandeling voor jou het beste is, hangt van je klachten en van wat je zelf wilt af. Bekijk hier mogelijke opties om je PTSS te behandelen.
• Naast PTSS heb je ook een complexe vorm van PTSS (CPTSS). Vaak is er sprake geweest van langdurig traumatische ervaringen, waar je niet aan kon ontsnappen. 

Heb je zelf of een naaste last van PTSS? In deze flyers krijg je tips die je kunnen helpen bij het omgaan met een posttraumatische-stressstoornis (PTSS). Vraag de flyer gratis aan en ontvang deze direct in je mailbox.

• Vraag de flyer voor jezelf aan
• Vraag de flyer voor naasten aan

Heb jij of iemand in je omgeving te maken met PTSS en heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie. Je kunt bellen, chatten, Whatsappen of mailen met een van onze psychologen of maatschappelijk werkers.

• Complexe posttraumatische-stressstoornis (CPTSS)
• Algemene tips bij PTSS
• Een goede behandeling kies je in samenspraak met je hulpverlener en je naasten. Om je daarbij te helpen bieden wij de toolkit 'Samen beslissen' aan. 
• Story van NPO Kennis over PTSS
• Aflevering over PTSS van de TV-serie Doe even Normaal