Symptomen van borderline
Borderline kenmerken
Borderline kenmerkt zich door instabiliteit en veel abrupte veranderingen in gevoelens, stemmingen, relaties, zelfbeeld en gedrag. Mensen met borderline kunnen last hebben van meerdere van de volgende klachten:
- Impulsiviteit
- Stemmingswisselingen
- Zwart-wit denken
- Extreme verlatingsangst
- Zelfbeschadiging (automutilatie)
- Identiteitsproblemen
- Dissociatieve verschijnselen
- Psychotische verschijnselen
Impulsiviteit
Iemand met borderline kan zich halsoverkop in een nieuwe relatie storten of na het lezen van een interessante vacature plotseling van baan veranderen. Zonder goed na te denken over de gevolgen van zo’n beslissing. Bij die impulsiviteit hoort ook geen maat kunnen houden. Dat kan tot uiting komen in smijten met geld, zich te buiten gaan aan alcohol of drugs, eetstoornissen en snel wisselende seksuele contacten. Ook woede-uitbarstingen kunnen erbij horen.
Stemmingswisselingen
De stemming kan gemakkelijk omslaan van somberheid en angst in gespannen opwinding of andersom. Iemand met borderline kan ‘overgevoelig’ reageren op gebeurtenissen en uitspraken. Een ogenschijnlijk onschuldige opmerking kan tot een woede-uitbarsting leiden. Korte tijd later gevolgd door een vrolijke bui, alsof er niets is gebeurd.
Zwart-wit denken
Bij borderline wordt de wereld opgedeeld in uitersten: zwart en wit, goed en slecht, mooi en lelijk, alles of niets. Er bestaan geen grijstinten. Iemand is of fantastisch leuk of onuitstaanbaar. De mening over één en dezelfde persoon kan in korte tijd helemaal omslaan.
Extreme verlatingsangst
Mensen met borderline hebben een vaak grote behoefte aan intieme relaties, maar zijn daar tegelijkertijd bang voor. Ze zijn extreem bang om in de steek gelaten te worden. Ze stellen mensen daarom voortdurend op de proef. Zo testen ze als het ware of en wanneer iemand hen in de steek laat. Op zich neutrale uitspraken of acties leggen ze al snel uit als een persoonlijke afwijzing. Mensen met borderline leggen vaak makkelijk contacten. Maar hun verwachtingen zijn zo hooggespannen dat niemand eraan kan voldoen. Alleen zijn vinden ze vaak erg moeilijk. Het kan hen in grote paniek brengen. Ze eisen daarom iemands aandacht en liefde volledig op. Hun relaties zijn vaak heftig, maar kort.
Zelfbeschadiging
Veel mensen met borderline beschadigen zichzelf. Ook gedachten over of pogingen tot zelfdoding komen veel voor.
Identiteitsproblemen
Mensen met borderline hebben vaak weinig zelfvertrouwen en een negatief zelfbeeld. Ze zijn buitengewoon gevoelig voor opmerkingen die ze als kritiek ervaren. Ze twijfelen constant over wat ze zullen aanpakken en wat ze met hun leven willen.
Dissociatieve verschijnselen
Mensen met borderline kunnen momenten van vervreemding hebben. Dat is een gevoel van ‘er niet echt te zijn’ of een sterk en beangstigend gevoel van innerlijke leegte. Soms weten ze even echt niet wat ze gedaan hebben of hoe ze ergens zijn gekomen.
Psychotische verschijnselen
Soms krijgen mensen met borderline last van psychotische verschijnselen, zoals in de war of achterdochtig zijn en stemmen horen. Deze verschijnselen kunnen enkele uren of dagen duren.
Moeilijk te herkennen
Mensen met borderline zijn vaak spontaan en kunnen gemakkelijk contacten leggen. Daardoor kunnen ze heel succesvol, aantrekkelijk en sociaal overkomen. Onderliggende angsten blijven zo verborgen. De stoornis gaat vaak gepaard met andere psychische problemen, zoals depressie, angststoornissen, eetstoornissen, posttraumatische stress of drugs- of alcoholverslaving. Daardoor wordt de diagnose borderline niet snel gesteld. Daar komt bij dat de ene persoon met borderline erg expressief en impulsief is, de ander juist extreem introvert en depressief.
Borderline komt meestal geleidelijk tot uiting tussen het zeventiende en vijfentwintigste jaar. In die periode gaan mensen een zelfstandig leven opbouwen, met allerlei nieuwe contacten. Mensen met borderline hebben vaak grote moeite met het opbouwen van stabiele relaties. Maar heftige emoties en snelle veranderingen horen ook bij de leeftijdsfase. Dit maakt dat borderline niet gemakkelijk te herkennen is.
Doe de borderlinetest
Kijk of je kenmerken van de borderline persoonlijkheidsstoornis in jezelf of in een naaste herkent.
Tips bij borderline
In deze flyer krijg je 10 tips die je kunnen helpen bij het omgaan met een borderline persoonlijkheidsstoornis. Vraag de flyer gratis aan en ontvang deze direct in je mailbox of per post.
Tips voor naasten van iemand met borderline
Heeft iemand in jouw omgeving een borderline personlijkheidsstoornis en wil je graag handvatten die je helpen in de omgang met jouw naaste? Je vindt tips in deze flyer, evenals tips hoe je ook goed voor jezelf blijft zorgen. Vraag de flyer gratis aan en ontvang deze direct in je mailbox.
Lees meer over borderline
Gratis contact met een hulpverlener
Heb jij of heeft iemand in je omgeving te maken met borderline, en heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies? Neem (anoniem) contact op met een van de medewerkers van onze hulplijn MIND Korrelatie. Je kunt bellen, chatten, Whatsappen of mailen met een van onze psychologen of maatschappelijk werkers.