Angststoornis
YouTube videos worden niet getoond omdat je marketing cookies uitgeschakeld heb. Bekijk hier de video op YouTube of pas hier je Cookie instellingen aan.Wat is een angststoornis?
Bij een angststoornis heb je regelmatig last van extreme angst, terwijl er niet echt gevaar dreigt. De angstklachten tasten de kwaliteit van leven ernstig aan.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
- 29% van de Nederlanders krijgt in het leven een angststoornis.
- 11% van de Nederlanders (18 - 64 jaar) had tussen 2019 en 2022 in de afgelopen 12 maanden een stemmingsstoornis.
- Van 2007 - 2009 was dit 6%.
- Vrouwen (35,5%) hebben vaker een angststoornis dan mannen (21,8%).
Waarom zijn we bang?
Iedereen is wel eens bang. Gelukkig maar, want angst waarschuwt je voor gevaar. Je schrikt bijvoorbeeld als je een brandlucht ruikt. Je lichaam maakt zich klaar voor actie zodat je snel het vuur kunt blussen of kunt vluchten. Dit is een gezonde reactie.
Maar wat als je je angstig voelt in situaties waarbij iedereen het er eigenlijk wel over eens is dat er geen werkelijk gevaar dreigt? Bijvoorbeeld wanneer je een gesprek voert, of wanneer je je alleen buitenshuis bevindt. Of je maakt je vreselijke zorgen over van alles en nog wat. Dan kan de angst je in de weg gaan staan.
Ik werd verteerd door angst. Ik durfde bijna niets meer. Ik meed het verkeer. Ik fietste niet meer. Laat staan rijden in een auto. Op het laatst kwam ik nauwelijks de deur nog uit. Mijn vriendin deed de boodschappen. Lees hier het hele verhaal van Dirk.
Symptomen angststoornis
De diagnose van een angststoornis kan worden gesteld door een bevoegd behandelaar, zoals een gz-psycholoog of psychiater. Bekijk hier welke klachten en symptomen vaak voorkomen bij een angststoornis.
Heb jij meer dan gemiddeld last van angtklachten? Doe de angsttest:
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
Welke soorten angststoornissen zijn er?
Bij een dwangstoornis kan het niet uitvoeren van dwangmatige handelingen leiden tot angst.
Bij faalangst ben je bang dat wat je moet doen mislukt.
Bij een gegeneraliseerde-angststoornis (GAS), ook wel piekerstoornis genoemd, ervaar je angsten in het dagelijks leven, zonder dat er gevaar dreigt.
Lees meer over piekerstoornis of gegeneraliseerde-angststoornis
Bij een paniekstoornis raak je vaak in paniek en ben je bang om een paniekaanval te krijgen
Bij pleinvrees, ook wel agorafobie genoemd, ben je bang voor situaties waar je moeilijk kan wegkomen, zoals een drukke straat, bus of restaurant
Bij selectief mutisme ben je in staat om te praten, maar doe je dat in specifieke situaties niet. Dit komt vooral voor bij kinderen.
Bij een sociale-angststoornis ervaar je angst in sociale situaties. Trilangst of bloosangst zijn voorbeelden van sociale-angststoornissen.
Bij een specifieke fobie ben je bang voor een specifiek ding, dier of situatie. Zoals rijangst, vliegangst of hoogtevrees.
Bij verlatingsangst, ook wel isolofobie genoemd, ben je bang om eenzaam of alleen te zijn.
Bij ziekteangst, ook wel hypochondrie genoemd, ben je constant bang dat je last hebt van een (ernstige) ziekte of ziektes.
Oorzaken van een angststoornis
Een angststoornis ontstaat door een combinatie van biologische, sociale en psychische factoren. Angststoornissen komen in bepaalde families meer voor dan in andere. Dat heeft te maken met erfelijkheid, maar ook met opvoeding. Een angststoornis begint vaak na een ingrijpende gebeurtenis zoals bij een:
- sterfgeval
- ernstige ziekte
- verhuizing
- ontslag
- huwelijk
- geboorte van een kind
Ook persoonlijke eigenschappen zijn van invloed of iemand wel of niet een angststoornis krijgt. Voorbeelden van dit soort eigenschappen zijn: slecht voor jezelf opkomen, moeilijk gevoelens kunnen uiten, of de neiging hebben problemen en conflicten uit de weg te gaan.
Behandeling angststoornis
Heb je het vermoeden dat je last hebt van een angststoornis: ga dan naar je huisarts. De huisarts kan je doorverwijzen naar een psycholoog, psychotherapeut, psychiater of een instelling voor geestelijke gezondheidszorg (ggz). Vraag naar een hulpverlener die ervaring heeft met de behandeling van angstklachten. Er bestaan in Nederland ook gespecialiseerde poliklinieken en klinieken voor mensen met angststoornissen. Door je angststoornis te laten behandelen, leer je datgene waarvoor je bang bent niet langer te vermijden. Zo neemt de angstklachten af en leer je je angsten te overwinnen.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
De behandeling die over het algemeen de voorkeur heeft bij angststoornissen is cognitieve gedragstherapie. Tijdens cognitieve gedragstherapie praat de behandelaar met je over:
- je klachten,
- de mogelijke oorzaken,
- de situaties waarin je angst en paniek voelt,
- de gedachten die je daarbij hebt.
Je krijgt oefeningen mee. Het is in de behandeling van angst belangrijk om juist datgene op te zoeken waar je bang voor bent. Dit heet 'exposure' ofwel blootstelling aan jouw angst. De behandelaar is nauw betrokken bij het opstellen van het exposureprogramma en houdt in het gaten of dit goed gaat.
Ook ademhalings- en ontspanningsoefeningen kunnen helpen de angst leren beheersen.
Bewegen of sporten als je last hebt van angstklachten kan je helpen te kalmeren, je af te leiden en het verlaagt de spanning in je lijf. Ook heeft het een goede invloed op je hersenen.
De belangrijkste medicijnen die bij angststoornissen worden voorgeschreven zijn antidepressiva. Toch is het beter om eerst te starten met een psychologische behandeling, zoals cognitieve gedragstherapie. Een groot voordeel van psychologische behandeling is dat er na het afronden van de behandeling minder kans is dat je klachten terugkomen. Dan heb je namelijk een manier geleerd om hier zelf mee om te gaan.
Lees meer over medicijnen bij psychische klachten via het objectieve Kennisplatform Medicatie
Een goede behandeling kies je in samenspraak met je hulpverlener en je naasten. Om je daarbij te helpen bieden wij de toolkit 'Samen beslissen' aan.
Tips bij angst
Heb jij last van angstklachten en ben je op zoek naar tips? Vraag dan de gratis flyers aan en ontvang ze direct per e-mail.
Er zijn geen resultaten gevonden. Controleer de spelling of probeer een andere zoekterm.
- Probeer een goed beeld te krijgen van je angst. En bepaal wat voor invloed deze angst op jouw leven heeft. Stel jezelf bijvoorbeeld de vragen: Waar ben ik bang voor? Wat betekent deze angst voor mijn leven?
- Praat over je angsten met mensen in jouw omgeving, bijvoorbeeld met familie, vrienden of collega’s.
- Bepaal welke klachten je hebt bij beginnende paniek of angstgevoelens. Stel jezelf bijvoorbeeld de vragen: Wat voel ik bij beginnende paniek of angst? Wat gebeurt er in mijn lichaam?
- Geef zo min mogelijk toe aan de angst. En confronteer jezelf juist met de voor jou angstaanjagende situaties. Doe dit in kleine stapjes.
- Besef dat de paniek ook weer over gaat.
- Wees voorbereid op lichamelijke klachten die je krijgt in de voor jou angstaanjagende situaties. Loop je niet weg voor jouw klachten en ga je de confrontatie aan? Dan merk je dat de onrust, het trillen en zweten na een tijdje weer wegzakken.
Wil jij persoonlijk advies bij je angstklachten? Bel, chat, WhatsApp of mail met de MIND hulplijn voor deskundig, anoniem en gratis advies.
Voor naasten
In het begin heb je als naaste vaak veel vragen en maak je je zorgen over wat er aan de hand is. Maar ook als iemand al langere tijd last heeft van een angststoornis kan jij je zorgen maken en op zoek zijn naar tips en advies hoe je er het beste mee om kan gaan. We schreven een flyer met tips voor naasten. Vraag de flyer gratis aan en ontvang hem direct in je mailbox.
Meer weten over angststoornissen
- Wat je zelf kan doen bij een angststoornis
- Heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies over jouw angststoornis of die van een naaste? Omdat je niet weet waar je moet beginnen? Of omdat je samen met een hulpverlener wilt kijken naar jouw specifieke situatie? Neem anoniem contact op met de MIND Hulplijn.
- Ben je op zoek naar ontmoeting, kennisdeling en belangenbehartiging dat bijdraagt aan herstel van mensen met overmatige angst? Kijk bij ADF stichting (angst, dwang en fobie).
