Behandeling paniekstoornis

Een paniekstoornis kan op verschillende manieren behandeld worden:

Onder zelfhulp worden psycho-educatie en diverse adviezen en oefeningen verstaan (bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen en exposure-oefeningen). Deze zelfhulp kan worden aangeboden door behandelaren. Zelfhulp is effectiever dan geen behandeling, maar minimale begeleiding bij zelfhulp vergroot het effect ervan.

Ook online hulp (hulp via behandelprogramma’s aangeboden via het internet) kunnen effectief zijn in de behandeling van angststoornissen (waaronder paniekstoornissen).

Bij de behandeling van een paniekstoornis zijn twee psychotherapeutische behandelingen het meest effectief: exposure in vivo en psychologische paniekmanagement.

Exposure in vivo

Wanneer er sprake is van agorafobie (pleinvrees) is exposure in vivo een belangrijk onderdeel van de behandeling. In de behandeling van angst is het belangrijk om juist datgene op te zoeken waar je bang voor bent: dit heet exposure ofwel blootstelling aan je angst. Hierbij leer je de gevreesde situatie niet langer te vermijden, waardoor je angstproblemen zullen afnemen. Het is belangrijk dat je behandelaar nauw betrokken is bij het opstellen van het exposureprogramma en het monitoren ervan. Voor het slagen van de behandeling dient deze minimaal twaalf weken te worden volgehouden. Het is van belang dat je uiteindelijk alleen en zelfstandig exposure uitvoert.

Psychologische paniekmanagement

Paniekmanagement is vooral effectief als paniek of de angst voor paniek op de voorgrond staan. In deze behandeling vindt een geruststellende herinterpretatie plaats van panieksensaties, worden vaardigheden aangeleerd om met de paniek of angst om te gaan, en word je blootgesteld aan panieksensaties. Verschillende methoden, zoals exposure aan interne lichamelijke sensaties (waarbij mensen worden blootgesteld aan lichamelijke sensaties om hun angst hiervoor uit te doven) en cognitieve gedragstherapie, kunnen worden toegepast om dit te realiseren.

Ook medicijnen kunnen worden ingezet in de behandeling. Antidepressiva zijn effectief gebleken in de behandeling van een paniekstoornis. Indien nodig kunnen deze antidepressiva gecombineerd worden met een benzodiazepine, dat is een slaap- en kalmeringsmiddel. Dit wordt kortdurend voorgeschreven als middel tegen de tijdelijke toename van angstklachten die bij antidepressiva kunnen optreden bij het begin van het gebruik.

• Wat is een paniekstoornis?
• Kenmerken paniekstoornis
• Oorzaken paniekstoornis
• Tips bij een paniekaanval
• Heb je behoefte aan persoonlijke hulp of advies over jouw paniekstoornis of die van een naaste? Neem anoniem contact op met de MIND Hulplijn (voorheen Korrelatie). Onze maatschappelijk werkers en psychologen staan voor je klaar.
• Ben je op zoek naar ontmoeting, kennisdeling en belangenbehartiging dat bijdraagt aan herstel van mensen met een paniekstoornis? Kijk bij ADF stichting (angst, dwang en fobie).
• Lees meer over medicijnen bij psychische klachten via het objectieve Kennisplatform Medicatie